Trening ekscentryczny w fizjoterapii jest cenioną techniką, wykorzystującą obciążenie ekscentryczne (powrotne) zwiększone w porównaniu z obciążeniem koncentrycznym. W fazie ekscentrycznej, czyli podczas fazy wydłużania mięsień generuje o wiele większą siłę w porównaniu z fazą koncentryczną, przy mniejszym zapotrzebowaniu na energię. Znajduje to szerokie zastosowanie w fizjoterapii ortopedycznej, neurologicznej i kardiologicznej. Doskonałymi efektami cieszą się także ćwiczenia ekscentryczne dla seniorów. Co więcej, nowoczesne urządzenia Milon pozwalają wdrażać ten rodzaj treningu precyzyjnie, wygodnie i bez ryzyka przeciążeń.
Trening ekscentryczny ma wiele zastosowań w rehabilitacji, która czerpie w pełni z jego korzyści, takich jak:
Trening ekscentryczny w fizjoterapii stosuje się u bardzo szerokiej grupy pacjentów. Z uwagi na jego wysoką efektywność i wszechstronność, doskonałe efekty uzyskuje się zwłaszcza u osób, u których występują:
Ćwiczenia ekscentryczne są także wdrażane jako profilaktyka kontuzji (w tym sportowych). To również doskonały element programu rehabilitacyjnego.
Skuteczność treningu ekscentrycznego jest większa o 30-40% w porównaniu z treningiem izometrycznym i o 10-15% od treningu, który wykorzystuje te same wartości dla fazy koncentrycznej i ekscentrycznej. [2]
Skuteczność ćwiczeń ekscentrycznych widoczna jest w wielu aspektach usprawniania.
Ćwiczenia ekscentryczne zwiększają siłę mięśni bez przeciążania stawów (m.in. dlatego, że są wykonywane przy wyższych prędkościach kątowych ruchu stawów). Ekscentrycznie ćwiczy się przy 4-krotnie mniejszym zapotrzebowaniu na energię w porównaniu z ćwiczeniami koncentrycznymi. W treningu ekscentrycznym występuje też mniejsze zapotrzebowanie na tlen niż w treningu koncentrycznym. [2]
Tym samym ćwiczenia ekscentryczne to niski koszt metaboliczny dla organizmu osoby ćwiczącej. Ma to duże znaczenie w fizjoterapii osób o zmniejszonych zasobach energetycznych, w tym w rehabilitacji seniorów i pacjentów chorych przewlekle.
Ćwiczenia ekscentryczne o umiarkowanym natężeniu zwiększają siłę oraz objętość mięśni przy treningach odbywających się minimum 3 razy w tygodniu. [2]
Trening ekscentryczny w fizjoterapii możliwy jest do zastosowania z wykorzystaniem urządzeń Milon Q i Milon X.
Systemy te są dużym wsparciem w terapii. Przykładem tego może być tak powszechna rehabilitacja kolana – Milon pozwala dokładnie zaplanować obciążenia ćwiczeń ekscentrycznych i monitorować prawidłowość ich wykonania. Ma to duże znaczenie u osób po zabiegach operacyjnych w obrębie tego stawu i w czasie rehabilitacji po urazie kolana leczonym zachowawczo.
Milon w ćwiczeniach ekscentrycznych to także rewolucja w fizjoterapii barku, urazów pleców i wielu innych problemów. Jest więc pomocą w placówkach rehabilitacyjnych o różnych profilach pracy.
Ćwiczenia ekscentryczne można wdrożyć zarówno w warunkach klinicznych, jak i podczas samodzielnego treningu pod okiem specjalisty. Poniżej przedstawiamy kilka najczęściej stosowanych w rehabilitacji przykładów.
Przykładowe ćwiczenia ekscentryczne to:
Zastosowanie urządzeń Milon w rehabilitacji opartej o trening ekscentryczny to lepsza skuteczność i bezpieczeństwo w porównaniu z klasycznym treningiem ekscentrycznym.
Milon precyzyjnie dawkuje obciążenia i monitoruje prawidłowość ich wykonania, przez co zmniejsza ryzyko kontuzji. Taka stopniowa adaptacja do obciążenia, jaka ma miejsce podczas ćwiczeń na urządzeniach Milon to także mniejsze bóle mięśni po treningu w porównaniu z tradycyjnym wykonywaniem ćwiczeń ekscentrycznych.
Prowadzenie ćwiczeń ekscentrycznych z użyciem systemu Milon w przypadku treningu ekscentrycznego jest tym bardziej przydatne, że kontrola, jaką ma urządzenie podczas przebiegu ćwiczenia, zmniejsza ryzyko nadmiernych zakwasów mięśni i mikrouszkodzeń, jakie bywają nasilone w treningu ekscentrycznym bez takiej pomocy. W modelu tradycyjnym ze szczególną uwagą trzeba z tego względu dbać o prawidłową technikę wykonywania ćwiczeń ekscentrycznych. Urządzenia Milon są w tym zakresie dużym wsparciem.
System Milon automatycznie oblicza wartość obciążenia ekscentrycznego jako procent od wartości obciążenia fazy koncentrycznej. W rehabilitacji na systemach Milon zwykle wartość obciążenia jest planowana na poziomie 0-10% na początku usprawniania, a 10-30% w późniejszych fazach fizjoterapii, przy większym poziomie zaawansowania.
Wdrożenie systemu Milon w rehabilitacji oznacza brak konieczności stałej obecności osób asystujących w treningu ekscentrycznym. Urządzenie samo dawkuje obciążenia w ekscentrycznej fazie ruchu, co znacznie usprawnia przebieg ćwiczeń.
Dużym ułatwieniem w fizjoterapii jest także automatyczne ustawianie siedzisk i ramion dźwigni w urządzeniach Milon, dokładnie do potrzeb osoby ćwiczącej. Dzięki temu eliminuje się ryzyko wykonywania ćwiczeń w nieprawidłowej pozycji. Ma to szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa i efektywności w ćwiczeniach z obciążeniem w rehabilitacji, zwłaszcza wykonywanych przez seniorów i osoby początkujące, niemające wcześniej styczności z treningiem.
Dużo daje także wizualna odpowiedź zwrotna na ekranie urządzenia, która jeszcze bardziej poprawia bezpieczeństwo i efektywność ćwiczeń.
Trening ekscentryczny z zastosowaniem Milon to nowe szanse dla wielu pacjentów w trakcie rehabilitacji, mogące wesprzeć powrót do sprawności po kontuzjach i po utracie siły mięśniowej wskutek schorzeń przewlekłych.
Źródła:
Chcesz wdrożyć ekscentrykę w swojej placówce? Sprawdź system Milon i zobacz, jak wspiera rehabilitację w praktyce. Zachęcamy do kontaktu!
